buyuk gunahlardan biriside giybettir.ebu hureyre(r.a.)nin rivayetine gore peygamberimiz
_giybet nedir bilirmisiniz?diye sordu ashab.
_allah ve peygamberi daha iyi bilir dediler.bunun uzerine peygamberimiz.
_kardesini giyabinda onun hoslanmadigi bir sey ile anmandir.buyurdu.ashab.
_kardesinde dedigim varsa ne buyurursunuz?dediler.peygamberimiz.
_eger dedigin ayip,kardesinde varsa o zaman giybet olur.yoksa,ona buhtan ve iftira etmis olursun buyurdu.(muslim,birr,20,ebu davud,edep 40)
insanin en cok dikkat etmesi gerekli organlarindan birisi hic supe yokki dilidir.peygamberimiz.
bir insan ,manasini dusunmeden bir soz soyleyi verirki,oyuzden cehennemin dogu ile bati arasindaki mesafeden daha uzak bir yerine duser(muslim,zuhd,6)buyurmus ve dilimize sahip olmamizi ogutlemistir.
dilin pek cok manevi hastaliklari vardir.bunlardan biriside giybettir.giybet,yukaridaki hadis-i serifte de ifade buyruldugu uzere bir insanin arkasindan onun kusurunu soylemek onu cekistirmektir.
bu kusur onun fizigiyle,soyu ile,ahlaki ile,kilik kiyafeti ile,dini ile ilgili olabilir.boyu kisadir,babasi kotu bir insandir,riyakardir,yalancidir,kumarbazdir,guvenilmez kisidir gibi. bu ve benzeri kusur ve ayip lari din kardesinin giyabinda soylemesi giybettir ve gunahtir.
kur ani kerimde cenabi hak soyle buyuruyor.
"biriniz digerini giybet etmesin sizden biri olu kardesinin etini yemek istermi?elbette bundan tiksindiniz.o halde allah tan korkunuz allah tevbeleri kabul eder cok esirgiyendir"(hucurat 12)
imam gazali giybetin belli basli sebeplerinden birinin kin oldugunu soyluyor.bir kimse baskasina duydugu kin sebebi ile onu cekistirmekten ve aleyhinde konusmaktan zevk alir diyor.halbuki mumin kin gutmez.ona yakisan bagislamaktir.hor gormektir.
hz aise diyorki:ben bir gun peygamberimize
_ey allahin resulu sefiyyenin ki buda peygamberimizin esi idi soyle boyle olusu ravilerden bazilarina gore kisa boylu olusunu kast ederek sana yeter demistim de.peygamberimiz
_aise oyle bir soz soyledinki eger o soz denizin suyu ile karissa her halde onu bozardi.
hz aise diyorki: ben yine bir gun peygamberimize bir kimsenin fiziki durumu ile davranislarini taklit ve hikaye etmistim.bunun uzerine peygamberimiz
_karsiliginda bana dunyayi verseler bile bir insanin hoslanmayacagi bir sey ile taklit ve tavsif etmeyi kesinlikle sevmem(ebu davud,edep,40 tirmizi birr 20)buyurdu.
peygamberimiz musluman kardesini giyabinda cekistirenlerin korkunc bir sekilde azap edileceklerini bildirmis ve soyle buyurmustur:
"ben mirac ettirildigim gece,bir kavmin yanindan gectim.bunlar bakirdan tirnaklariyla yuzlerini ve goguslerini tirmaliyorlardi.ben
_ey cebrail,bunlar kimler dir?diye sordum.
_bunlar,insanlarin etlerini yiyen giybet edenler onlarin seref ve iffetlerine dokunanlardir dedi.(ebu davud,edep 40)
giybet etmek gunah oldugu gibi yapilan giybeti dinlemekte gunahdir.musluman kardesi bir yerde cekistirilirken onun iffet ve namusuna dokunulurken bunu duyan kimseye dusen gorev buna mani olmaktir.cunku bir muslumanin kani ve mali gibi irz ve namusuda haramdir.yani,her turlu tecavuzden korunmustur
peygamberimiz buyuruyorki:
"bir kimse kardesinin irz ve serefini cekistirine karsi onu savunursa allahu teala kiyamet gunu o kimseyi cehennemden uzaklastirir.(tirmizi birr 20)
giybet eden kimse gunahkardir.bu gunahindan kurtulmak icin yalniz tevbe etmek,allah tan af ve bagis dilemek yeterli degildir.hem tevbe etmeli,hemde giybet ettigi kardesine giderek ondan hakkini helal etmesini dilemelidir.ancak o zaman bu gunahtan kurtulmus olur
(islam ilmihali)
|
